İMMİB Endüstriyel Tasarım Yarışmaları 2014

Yılmazcım bak kardeşim ..
Şu an inanılmaz bir bıkkınlık ve isteksizlikle yazıyorum . Çünki zaten sektörde tasarımcılarar olarak kalın kafalı sanayici v.s lere derdimizi anlatmaya çalışmaktan çok yorulduk .(sözüm meclisten dışarı ) Bi senin gibi her şeyi yapabileceğini sanan ve cahillikten kırılan arkadaşlar eksikti . Onun için sen mobilyacımıydın ? Heh sen orda kal geliştir kendini . Fazlasını istiyorsan git önce eğitimini al . İnan ki her insanın farklı meslek dallarını yapabilecek kabiliyeti veya kapasitesi ”en az” seninki kadar vardır . Türkiyede herşeyin bu denli kalitesiz olmasının sebebi sen ve senin gibiler . Herkes herşeyi yapıyor . Kısa keseyim . Ama sana bi tavsiyem olabilir . Çok dahiyane fikirlerin olduğunu düşünüyorsan ” bir fikrin mi var ” tarzı yarışmalar var oralarda şansını dene . Belki şarkı falanda söyletirler , bakarsın ordan bi kapı açılır ses sanatçısı falan olursun , bak taklitte olur , oda iş yapar .

yılmaz bey;
İnatla ” endüstri ürünleri tasarımcılığı ” ile ” endüstri mühendisliği ” bölümlerini birbirine karıştırmanızdan ve 3 boyutlu modelleme programlarını ” excel ” olarak genellemenizden anladığım kadarıyla 50+ yaş aralığındasınız. Dolayısıyla size ” git yurt dışındaki örneklere bak philip starck, raymond loewy bildin mi? ” demeyeceğim. Çünkü biliyorum ki Türkiye ortamında mühendislik bölümlerinde okuyan herkesin “herşey” olabileceğine inandığı bir dönemden geliyorsunuz. Üzgünüm buna saygı gösteremem ama sizi anlayabilirim.
Gelelim ” üretilemez turbo sakız arabası yapıyorsunuz ” kısmına. Muhtemelen google da gördüğünüz renkli bilgisayar eskizleridir ( photoshop veya z-brush renderları. Bakın bunların arasında da excel yok). Yani daha mock up ının yapılması ve model üzerinde oynanması evreleri vardır. Bunlar mühendislerle tartışılır ve buna göre revize edilir. ” İşte bak mühendis var işin içinde ” dediğinizi duyar gibiyim ancak onlar sadece teknik destek sağlarlar. Eğer gerçekten de büyük araç fabrikalarına girmişseniz, ar-ge kısmında bulunmuşsanız çok ciddi tartışmalar olduğunu görürsünüz. Sonrasında da tekrar gerçekçi bir şekilde modellenir ve üretime gönderilir.
“Tasarım= Üretilebilirlik+Maliyet+Nakliye+ Talep+Malzeme…” demişsiniz ancak tasarım bu kadar ” basit ” değil. Çünkü tasarım dediğiniz zaman işlevsellikle estetiği aynı potada eritmek ve kullanıcıya bunu aksettirmek de vardır. Dolayısıyla eğitimi açısından tasarımcı bu çizgiye vakıftır ve bu işlevi ve kabuğu yaratmak onun görevidir. Ayrıca bir mühendisin teknik bilgi birikimi olabilir ancak citroen, mercedes gibi çizgi yaratması, ” konsept ” oluşturması konusunda problem yaşar. Örneğin genç arabası dediğiniz de siz ” motor hacmini, malzemesini, maliyetini ” düşünürsünüz ama tasarımcılar ” Hangi genç, nasıl bir genç, yaşam tarzı nedir, nasıl yaşamını idame ettirir? ” gibi sorularla o beğeniyi yaratan ürünler çıkarırlar. ” Bu soruları bende sorarım ki? ” demeyin ” o beğeni algısını ve o tek çizgiyle yaratılan hızlı ve sevimli algısını nasıl yaratırım ” diye sorun bence. Bu algıyı da tasarımcı aldığı eğitim ve görme yeteneğiyle yapar. Zaten bunun için de birçok okul yetenek sınavıyla öğrenci alır.
Anladığım kadarıyla belli bir bilgi birikiminiz ve eğitim düzeyiniz var. Çalıştığım yerlerden de gördüğüm kadarıyla her mühendis gibi gönlünüzde tasarımcı olma arzusu var. Ancak tasarım işi ” mobilyacılık ve makine mühendisliğinin ” ara kesiti yada ” iki çiziktirik ” değildir. Yukarıda yazan arkadaşlarımın da dediği gibi uzun ve meşakkatli bir iştir ve subjektif bir meseledir. Seda Sayan bile yapıyor evet ama onu da Türkiye’de olmasına bağlayabiliriz ancak 🙂

bu arada eklemeden geçemeyeceğim, Aldo Brovarone bir makina mühendisidir ve Pinin Farina isimli tasarımcının altında çalışmaktadır. Biliniz istedim.

yılmaz bey;
şöyle söyleyim, biraz araştırırsanız herkese açık olan bir sürü tasarım yarışması var. En basiti geçen sene bir oyuncak yarışması yapıldı, sonra iklimlendirme yarışması yapıldı hem de ağzınıza layık makine mühendisileri de katılabiliyor. Bu yarışma da sadece tasarımcılar için. İMMİB in düzenlediği şu an aklıma gelmeyen birçok herkese açık yarışma oldu, olacaktır da. Örneğin tam adını hatırlayamadığım yat tasarım yarışmasında grup katılımı olması ve bu grup içinde gemi mühendisi katılımı şartı aranmaktaydı. Biraz takip edebilirseniz bu yarışmaları da göreceksiniz. Bu tasarım yarışmasını tasrif ettiğimden yada çıkan sonuçlarını tatmin edici bulduğumdan değil ( ki sonuçlar kısmında bas bas bağırdığımı görürsünüz) kaldı ki bu sene ahçılık eğitimi alan kişilerde katılıyor, ben kendi adıma memnunum bir endüstriyel mutfağı bu kişilerden daha iyi kim bilebilir ki? Şartnameyi de dikkatlice okursanız iç mimarların da katılabileceğini görmüş olursunuz.Şöyle bir durumda var ki tasarımcılar tarafından da mühendis tarafından da amaç üzümü almak olmalı bağcıyı dövmek değil.
Ancak ben sadece bir çizgiden bahsetmiyorum, siz de beni yanlış anlamışsınız. Ben size diyorum ki evet bahsettiğiniz başlıklar önemli ancak tasarımcının da katmış olduğu değerlerden sadece birinden bahsettim size. Şöyle bir durumda var ki tasarımcılar tarafından da mühendis tarafından da amaç üzümü almak olmalı bağcıyı dövmek değil.
Kendi adıma sizin mobilyacılık meselenize bu kadar takılmamın sebebi en başta söylemiş olduğunuz ” Ben hayatının çocukluk yıllarından beri mobilyacı yetişmiş bir Makine Mühendisi’yim. Çok fazla bu alanlarda insanlar tanıdım. Sen ve senin gibi düşünen insanların tekelinde olduğu için bu sektör gerçek yetenekler kendilerini gösteremiyor. ” Şöyle bir durum var türkiyede endüstri ürünleri tasarımı ilk olarak 1971 de açıldı ve türkiyede ürün tasarımcılığı ancak 2000lerde bir meslek halini almaya başladı, öncesinde daha çok küçük stylingler halinde ilerliyordu. Fakat mühendisliklerin türkiyedeki geçmişi ve konumu daha uzun ve büyüktür. Dolayısıyla bu söylediğiniz şey tümüyle kendi yorumunuz olduğunu düşünüyorum. Zira benim şahit olduğum tasarımcıların tasarımı tek elinde tutmaya çalışması değil, tutunmaya çalışmaları olduğudur.

Konu dağılmış biraz evet 🙂 Yılmaz arada ince ince manipule etmiş ama Zeynep sende kısmen duygusal tepki vermişsin sanki (Zeynep beni öldürecek) 🙂
Ortada sonuca bağlanabilecek bir durum yok aslında. Biz tasarımcılar kendi meslektaşlarımızın da çoğunun aslında bu işin hakkını verememesi, eğitim sistemimiz ve sektördeki mesleğin durumundan yola çıkarak birçok demotive edici durumla karşı karşıya kalıyoruz. Bu noktada bu işi sahiplenen bireyler olarak da mesleğin algısı ve yorumlanması konusunda evet biraz fazla korumacı olabiliyoruz.
Konunun biraz daha farklı noktalarda dağılmasına biraz da ben sebep olacağım galiba. Ancak bu durumun ifade edilmesi gereken en doğru yerin böylesi bir ortam olması gerektiğine inanıyorum. Yani mümkünse herkesi ve her şeyi eleştireceğim ayrıca yazdıklarımı sonuna kadar okumanızı rica edeceğim.
Ben şuan tamamiyle Yılmaz arkadaşın tarafındayım. Nasıl yani falan değil ironi de değil yani. Tam kılıçlarımı kuşandım Yılmaza noluyoruzzz diyecektim ama şanssızlık o ki aynı zamanda ilk defa katılmayı planladığım güncel yarışmaların birinin geçmiş kazananlarını ve katılımcılarını inceliyordum.
Sonuç bildiğimiz gibi maalesef… Ben burada birey olarak mesleğimi anlatmaya yanlış algılardan kurtarmaya çalışıyorum ama meslektaşlarımın sadece ihtimal artsın diye saçma sapan 5 projeyle katılımcı olduklarını görüyorum ve sonra düşünüyorum, çoğu kazanan dahil Yılmaz çıksa bunu mu savunuyorsun şimdi bana dese söyleyebileceğim pek bir şey yok maalesef. (Birçok kriterden arındırdım farkındayım ama dışarıdan görünüş bu şekilde)
Kaçımız acaba ya bu işi bende yaparım diye ortaya çıkan bir arkadaşa “ağzının payını vermeye çalışan” meslektaşlarımızın yazdıklarını okuyunca keyiflendik?
Ama tabi ki de gerçekten okumadık hiç karşımızdaki ne demek istiyor, bütün yüce eleştirilere açık olan ve karşı görüşle beslenen bir meslek grubunda olmamıza rağmen. Neyse devam ediyorum;
Görüşüm değişmedi “sabahlara kadar tartışırım seninle” derler ya Yılmaz ile aynen o durumdayım ama Yılmaz bize Murat Günak dedi farkettiniz mi? Kaç kişi tanıyor murat Murat Günak’ı ? Başka bir yabancı ikonu tanırız elbette hepimiz Yılmaz da bizim tanıdığımız kişileri bilmez, belki de çalıştığı alan ya da ilgi alanı olduğu için tanıyor ama bizden farkı sadece şu, bir Türk tasarımcıyı çok saf bir şekilde taktir edebiliyor. (Kimse Murat Günak’ın türkçe seviyesine değinmez umuyorum)
Yılmazcım biz Murat Günak falan bilmeyiz hatta biz hiç bir Türk tasarımcıyı bilmeyiz. Bir zamanlar sınıf arkadaşımız olan aynı masalarda oturduğumuz insanların başarıları bile sönüktür hep. Ulaşılabilirdir bu insanlar, çünkü aynı yerde yemek yeriz arkadaşlarımızın bazıları bu insanlarla beraber çalışır (o arkadaş da bize göre aslında o kadar yetenekli değildir ama nasıl olduysa o işe alınmıştır işte) zamanında aynı potansiyelde olduğumuzu düşündüğümüz insanlardır bunlar. Ego muz vardır bizim ama çarpışan araba kıvamında… Başarılı insanları taktir edemeyiz kendi işine koyulanlarla ilgili de umutsuz bakarız yani kısaca mutsuz insanlarız aslında. Ne zaman egomuz beslenecek gerçek doğal kaynaklar bulur o zaman taktir edebilmeyi öğrenir başka insanların sevinçlerine ortak olabiliriz. Anca o zaman Ayça ve Muzaffer çiftine bakıp hayır gençler daha iyisini yapıyor olmanız gerekiyor deriz her yaptıklarını beğenen ya da kıskanan gurubun dışına çıkıp.
Şimdi diyebilirsiniz ne alaka, bunlar ne demek oluyor diye;
Şimdi burada savaş veriyoruz bu bizim mesleğimiz bu işi en iyi biz yaparız bu işin eğitimini alıyoruz yıllarımızı buna adıyoruz biz diye. Peki gerçek mi bunlar? Etrafınıza bakın arkadaşlarınızı hocalarınızı bir değerlendirin. Ben değerlendirdim ve tamamen benim fikrimdir kötüyüz arkadaşlar bildiğiniz kötüyüz yani. Ağzımızı tasarım diye açıyoruz tasarım diye kapatıyoruz, cool insanlarız vesselam ama bilgisiz biriside çıkıp ya anlattığın o perspektif nedir dese açıklayamayacak cool larız biz. Göstermelik karizma bitti artık bakın Yılmaz diyor ki ben yemiyorum. Piyasa bilgisi olmayan, varolan ürünlerden bir haber eğitimciler jurülerimiz giriyor, bu işi yaşam tarzı haline getirememiş meslek aşkı için değil gelecek kaygısı için bu işin öğretisine soyunan insanlarla beraber mesleğe bakışımız şekilleniyor. Sonrada gelip diyorlar ki dışarıda tanrı var evet ama bu stüdyonun tanrıları biziz.
Her sene kazanları eleştiriyoruz çok kötü diyoruz ama daha iyisini yapmaya cesaret edemiyoruz. Peki düzeltiyorum söz sahibi olmak için daha iyisini yapmalı mıyız? Ya ben sadece eleştiriyorsam bu işin mutfağında olmama rağmen kendim ürün ortaya koymuyorsam o zaman söz hakkım kalmıyor mu yani? Peki o zaman hocalarımızı ne yapacağız? Zamanında bütün eleştirilerin çözümü için tırmaladığımız ama sadece çoğu teorik bilgide kalmış tasarım yetisini evrime kurban etmiş hocalarımızı?
Çıkmasın arkadaş 1.ler kalite yoksa çıkmasın ödül verilmesin ki insanlarda zırvalarla kazanılabileceğini görmesin. Ve yarışmalarda sanayicileri okşamayı bıraksın artık. Immib sanayiciye çalışmasın arkadaş. Üretilebilir şeyler ödül alsın ama belirli bir üreticinin üretilebilir bulduğu şeyler almasın. (Kimse bana juride bulunmuş hocasının zırvalarını anlatmasın şimdi)
Çok uzadı galiba,
Son olarak yine diyorum ki bu işi yine sadece biz yaparız ama tam olarak bu şekilde değil 🙁