“Bir Kentin Suyla Buluşmasının Hikayesi”- Ulusal Öğrenci Mimari Fikir Projesi Yarışması

Başvuru tarihi geçmiştir

Yarışma Amacı: TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi Trakya Büyükkent Bölge Temsilciliği tarafından düzenlenmekte olan “BİR KENTİN SUYLA BULUŞMASININ HİKAYESİ” ULUSAL ÖĞRENCİ MİMARİ FİKİR YARIŞMASI kapsamında; mimarlık öğrencilerinin kent, kentsel mekân ve değişen gereksinimler karşısında bu mekânların yeniden değerlendirilmesine yönelik fikirler üretmelerinin teşvik edilmesi amaçlanmaktadır.

Türkiye’nin en büyük metropolü olan İstanbul’un kent kimliği ve kentin fizik-mekân oluşumunda karakteristik önem ve konuma sahip, bellek izleri güçlü parçalarından biri olan Bakırköy ilçesi 273,000 nüfusu, 29,65 km2 lik yüz ölçümü ile E 5 karayolu ile Marmara Denizi arasında lineer bir şekilde konumlanmaktadır. Bakırköy Merkez, Yeşilyurt, Yeşilköy ve Florya ise merkezden batıya doğru Marmara Denizi boyunca uzanmaktadır.

Cumhuriyet öncesi dönemde, bir sayfiye alanı olarak kullanılan Bakırköy yerleşimi; İstanbul’daki birçok bölge gibi farklı dönemlerdeki oluşumları yan yana barındırmaktadır. 19. yüzyılda demiryolunun ilçeden geçişi ile yapılaşma artmıştır. Cumhuriyet sonrasında ise özellikle İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra yaşanan sanayileşme ve hızlı kentleşme bölgeyi de etkilemiştir. 1950’li yıllarda hızlı nüfus artışı ve büyük şehirlere göç sorunu İstanbul bütününde olduğu gibi Bakırköy ve yakın çevresinde de yerleşimlerin mekansal gelişimini olumsuz yönde etkilemiş ve sağlıksız yeni gelişme alanları ortaya çıkmıştır..

Türkiye Emlak Kredi Bankası, 1950’li yıllarda Türkiye’de yaşanan hızlı kentleşme döneminin getirdiği, nüfus ve gecekondulaşmadaki artış ile oluşan sorunlara çözüm olacak, sosyal ve fiziksel açıdan uygun koşulların sağlanacağı bir proje yaratmak amacıyla, 1955 yılında Baruthane arazisini satın almıştır. Bu nedenle, arazinin 1950’lerin başında İstanbul kent makroformu içerisindeki konumu, kentsel gelişmenin denetim altına alınması için uygun bir eylem alanı olduğunu göstermektedir (Güvenç ve Işık). Daha sonra Ataköy adını alan baruthane arazisi, 1958 yılında 60.000 nüfus için 12.000 konut birimine sahip bir yerleşim olarak tasarlanmıştır. Bu dönemde yapılmaya başlanan Ataköy projesi ve 1980’lerden sonra dönemin politikaları ile gelişen toplu konut uygulamaları ve bunların oluşturduğu dış mekanlar, günümüzde de yaşanan sosyal, ekonomik ve politik gelişmemelerle sürekli değişmeye devam eden farklı kentsel parçalar meydana getirerek, Bakırköy ilçesinin bütünü oluşturmuştur.

Bakırköy’ün gelişim sürecinde 1980’li yıllardan sonra önemli değişiklikler olmuş ve.toplu konut yapılaşmalarının Emlak Bank tarafından bölgede organize edilmiş ve etaplar halinde gerçekleşmiştir.1990’lı yıllardan itibaren ticaret ve hizmet fonksiyonlarının büyük alışveriş merkezleri olarak organize olması ile Bakırköy’ün hizmet ağırlıklı fonksiyonlarının hakim olduğu merkez özelliği belirginleşmiştir. 2000’li yıllarla birlikte günümüzde ise Bakırköy bölgesinde yer alan büyük alışveriş merkezleri, havaalanın bölgede bulunması nedeniyle çevrede yoğunlaşan fuar alanları ve yeni ulaşım olanakları ile daha önemli bir merkez haline gelmiştir.

Bu bağlamda;

Bakırköy kıyısının;

• Alanın kentsel yaşantı ve kamusal kullanım karakteristiğinin yeniden değerlendirilerek, karşılaşma ve buluşmalara olanak tanıyabilecek,
• Kıyının/ suyun kentle entegrasyonu ve yakın-uzak çevre ilişkilerinin analizi,
• Sosyal, kültürel ve fiziksel dokunun (doğal ve yapılı çevre) alanla etkileşiminin,
• Deniz –yaya, yaya-araç ilişkisinin sorgulanarak alternatif kullanım önerileri geliştirmeleri,
• Bölgenin farklı katmanlarının geçmiş-günümüz-gelecek bağlamında irdelenmesini kapsamaktadır.
• Geçmişte suya inen ve suya dayalı aktivitelerle kentle bütünleşen kıyının, 1950’li yıllarda Kennedy Caddesi ile kesilmesi, bu süreçten itibaren 1980’li yıllara kadar fiziksel kesintiye rağmen, suya dayalı kullanımların kent-kıyı arasındaki ilişki ve bu ilişkiye dayalı yaşamı ve kültürü ayakta tutmuştur. 1980’li yıllardan sonra değişen kente yönelik kullanımlar kıyıyı yerel kullanımdan kent ölçeğine taşırken, günümüzdeki gelişmelerle bu ulusal ve uluslararası ölçeğe taşınırken, kenti önce fiziksel sonrasında suya dayalı olmayan kullanımlarla parçalamış kent kıyıdan giderek uzaklaşırken, denize dayalı bir yaşam ve kültürü yok olmuştur. Yarışmacılardan kent ve kıyısında yer alan katmanların aralanarak giderek kopan kent kıyı ilişkisinin yeniden kurgulanması, kent gerisinin suyla buluşması, kaybolan bir suyla yaşam ve buna dayalı bir kültürün yeniden oluşturulması, bir kentin suyla buluşmasının hikâyesinin yeniden yazılması beklenmektedir.

Yarışma Takvimi:

• Yarışmanın ilanı ve kayıtların başlaması: 01 Mart 2016
• Yarışmaya ilişkin soruların sorulması için son tarih: 15 Mart 2016
• Soruların cevaplanması: 20 Mart 2016
• Projelerin teslimi: 02 Mayıs 2016
• Sonuçların açıklanması: 11 Mayıs 2016
• Projelerin sergilenmesi, kolokyum ve ödül töreni: 12-20 Mayıs 2016

Yarışma Jürisi: 

Danışman Seçici Kurul Üyeleri:

• Mustafa FAZLIOĞLU, Mimarlar Odası Trakya Büyükkent Bölge Temsilciliği Başkanı, Mimar
• Esin HACIALİOĞLU, Mimar
• Serpil MUALLAOĞLU, Y.Mimar
• Ömer MUTLU, Y.Mimar

Asıl Seçici Kurul Üyeleri:

• Prof.Dr. Mehmet Şener KÜÇÜKDOĞU, Kültür Üniversitesi
• Prof.Dr. Kamuran ÖZTEKİN, Doğuş Üniversitesi
• Doç. Dr. Feride ÖNAL, Yıldız Teknik Üniversitesi
• Yrd. Doç. Dr. Ali KILIÇ, Yıldız Teknik Üniversitesi
• Yrd. Doç. Dr. Orkun ÖZÜER, Beykent Üniversitesi

Seçici Kurul Yedek Üyeleri:

• Yrd. Doç. Dr. Devrim IŞIKKARA, Bahçeşehir Üniversitesi
  Yrd. Doç. Dr. Senem DOYDUK, Sakarya Üniversitesi

Raportörler:

• Öğr. Gör. İrem USLU, Sakarya Üniversitesi
• Arş. Gör. Serhat ULUBAY, Yıldız Teknik Üniversitesi
• Mimar Özlem AYDIN, Mimarlar Odası Trakya Büyükkent Bölge Temsilciliği

Katılım Koşulları:

• Yarışmaya katılacaklarda aranacak koşullar;
• Yarışma, Yükseköğretim Kurulu’na bağlı üniversitelerin Mimarlık Bölümü öğrencilerine açıktır. Öğrenciler yarışmaya bireysel olarak katılabilecekleri gibi ekip halinde de katılabilirler. Yarışma sürecinde, birlikte çalışmanın önemli olduğu, disiplinler arası ilişkiyi güçlendirecek bir deneyim yaratacağı öngörüsüyle, yarışmaya ekip olarak girilmesi önerilmektedir. Ekip başının mimarlık lisans öğrencisi olması zorunludur.
  “BİR KENTİN SUYLA BULUŞMASININ HİKAYESİ” ULUSAL ÖĞRENCİ MİMARİ FİKİR YARIŞMASI” yarışma raportörlüğüne bakirkoyyarisma@mimarist.org e-posta adresi aracılığı ile öğrenci üye sicil no.su, isim, adres ve okulunu bildirerek kaydettirmeleri gerekmektedir. (ekip olarak katılanlardan bir kişinin bu şartı yerine getirmesi yeterlidir),
• Yarışmaya ekip içinde yer alacak diğer disiplinlerden katılacak yarışmacıların lisans öğrenimlerini sürdürdüklerine dair öğrenim belgesi sunmaları,
• Katılımcı mimarlık öğrencilerinin, Mimarlar Odası’na öğrenci üyeliklerini yaptırmış olmaları gerekmektedir.